تاکید بر خودسازی و تزکیه نفس
الان در کنار مرقد امام هستیم امام یکی از خصوصیاتش خودسازی بوده است یعنی وقتی ایشان بحمدالله در انقلاب پیروز شد و رهبری این نظام را به عهده گرفت که قریب به 60 سال روی خودشان کار کرده بودند. امام اولین تالیفشان یک کتاب عرفانی - اخلاقی بود، دومین تالیفشان هم همچنین، سومین تالیفشان هم همچنین. یعنی سالها روی مسایل عرفان و خودسازی کار کرده بودند و بحمدالله موفق شدند و جزای این کار بزرگشان را از خدا گرفتند. جزای خوبی هم گرفتند. و آن این بود که در آن دنیا ما می دانیم که جای امام بسیار خوب است و در این دنیا هم به مناسبت آن پاکی ها امام به صورتی درآمدند که وقتی جمله ای می گفتند مردم به خیابانها می ریختند. 
به نظر من این به خاطر مرجعیت امام نبود این نفوذ کلمه مال این نبود که امام یک رهبر سیاسی قوی بود برای اینکه رهبران سیاسی قوی در دنیا زیاد می بینیم. ما مرجع و فقیه زیاد دیدیم اما این چیزی که در امام به صورت یک مساله واقعا مافوق حالت معمول بود آن خلوص و پاکی امام بود. آن چیزی بود که در موقع صحبت کردن کلیه شنوندگانش و کلیه کسانی که چه مستقیم صحبت ایشان را شنیدند و چه از طریق رادیو و تلویزیون می شنیدند مانند یک روح جالبی در فکرشان و ذهنشان و قلبشان جا می گرفت و طبق دستور امام عمل می کردند.
اینکه مردم دنبال کلام امام را می گرفتند و به خیابانها می آمدند و آن تعدادی که شهید شدند مجروح شدند، زندان رفتند، شکنجه دیدند همه این مبارزات درست که اوضاع اجتماعی چنین حالتی را بوجود آوده بود اما اینکه از غیر نترسیدن در مردم ایران پیدا شده بود مسلم از خلوص کلام امام بود.
شهریور /69

اگر بخواهیم قضایای اقتصادی را حل کنیم باید قضایای سیاسی مان را حل کنیم و اگر بخواهیم قضایای سیاسی مان را حل کنیم باید محاسبه داشته باشیم، مبادله داشته باشیم، ببینیم اگر قدمی که بر می داریم برای خداست، این اعتراضی را که داریم برای خداست. یا نه این برای اینست که می خواستم من انجام دهم، می خواستم من مطرح باشم، چون من مطرح نیستم حالا نباید این باشد این بعد سیاسی دارد.

شهریور/69

این دنیا مکانی است که همه دیر یا زود باید از آن رخت برداریم و آنچه باقی می ماند اعمال و گذشتها و ایثارهای ماست. اگر سنت حسنه ای باقی گذاریم یقینا تا ابد باقی خواهد ماند.

تاریخ 2/8/69

اختلاف داخلی فراتر از سلیقه ها، بیشتر از حب نفس است و اگر انسان خود را تطهیر کند و در چارچوب شرع حرکت کند و آراسته به اخلاق اسلامی شود به هیچ وجه، اختلاف پیدا نمی کند چون با توکل بر خدا راه حق شناخته می شود و دیگر دعوائی نیست.

ولی اگر پای حب نفس پیش آمد انسان همه چیز را از خودش و برای خودش می داند و می خواهد، در اینجا وسوسه، بدبینی، حسادت، رقابت نادرست چهره کریه خود را به معرض نمایش در می آورد و انسان برای رسیدن به هدفش ممکن است از وسایل نامقدس هم استفاده کند.

تاریخ 5/2/71

امام خمینی (س) این بنده صالح خدا به واسطه توکل و ایمان خالصی که به مبداء آفرینش داشتند در همه ابعاد وجود خود تنها به خاطر قرب و رضایت الهی عمل می کردند و هرگز قائل به نتیجه اعمال نبودند، ایشان در زمینه خصوصیات بارز اخلاقی همیشه بر دو اصل صداقت و دوری از تزویر و ریا تاکید داشتند و ما باید به پیروی از سجایای اخلاقی این حکیم و عارف فرزانه در راه تهذیب نفس و اخلاص عمل تلاش نمائیم.

عمل و کلام امام برخاسته از صداقت و یکرنگی با مردم بود و این صداقت امام بود که در صحنه های گوناگون انقلاب اسلامی همه آحاد مردم را به حرکت وا می داشت تا با قدرت و استواری آماده فداکاری و بذل جان و مالشان باشند.

12/3/71

تاکید بر تداوم راه امام
ما سیاستمان نه شرقی و نه غربی است و سیاست نه شرقی و نه غربی ما ترسیم کننده اش امام است و مجریانش شهدای ما و پیام آوران آنها فرزندان شاهد هستند.

نگذارید انقلابی که این همه صدمه خورده و این همه دنیا در مقابلش ایستاده از مسیر خودش منحرف شود. مسئولین شما هم چنین اجازه ای نخواهند داد. ما اینجا با اماممان پیمان می بندیم، با خانواده های شهدا پیمان می بندیم با فرزندان شهدا در کنار امام پیمان می بندیم که لحظه ای از اسلام ناب محمدی (ص) عدول نخواهیم کرد.

تاریخ 20/4/69

باید در مقابل تمامیت کفر بخصوص امریکا بایستید. ما باید کمربندها را محکم ببندیم، چرا که فرزندان امام هستیم و لحظه ای از اهداف و آرمانهای اسلامیمان عدول نمی کنیم.

تاریخ 19/6/69

امروز در غیاب امام باید استمرار تفکر و خط امام در صحنه های گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی بیشتر از گذشته مورد تاکید و توجه قرار گیرد. هر چند که جسم امام در میان ما نیست، اما راه، هدف و مقصود امام به عنوان مقدس ترین ارزش ها در مسیر انقلاب و نظام استمرار دارد و ما باید خط امام راحل را به خوبی بشناسیم. نسخه شفا بخش انقلاب ما همان راه امام است و باید سعی کرد تمامی مسلمانان جهان را به اتحاد فرا خواند.

تاریخ 17/3/70

امروز اگر حوزه ها و دانشگاهها اندیشه های بلند حضرت امام (س) را به طور صریح برای مردم بازگو نکنند مرتکب گناهی نابخشودنی خواهند شد زیرا ما امروز بیشتر از هر موقعی نیازمندیم که احکام نورانی اسلام از پیرایه ها و موانع رها شوند.

حضرت امام (س) در هر برهه حساس از تاریخ انقلاب اسلامی بخشی از مسائل زیربنائی جامعه اسلامی را با فتواهای صریح خود حل کردند و این گونه مسائل را که تا آن زمان کسی مورد توجه قرار نداده بود مطرح فرمودند و احکام صریح اسلامی را در مورد آنها تعیین فرمودند. امروز حوزه ها و دانشگاهها باید مسائل جاری کشور را بر اساس دیدگاهها و مواضع امام راحل مورد تحقیق و پژوهش قرار بدهند.

تاریخ: 7/7/70

حمایت از رهبری
امروز من و شما باید در همان خط حرکت کنیم. خالصا و مخلصا برای خدا و اسلام و نظام اسلامیمان از رهبر بزرگوارمان حضرت آیت الله خامنه ای ( دامت برکاته) حمایت کرده و در راه او که راه امام عزیزمان است گام برداریم. امروز دنیا مترصد است که ببیند ما چگونه حرکت می کنیم سرپیچی از ولایت، سقوط نظام را بدنبال دارد.

امروز ولایت، نقطه وحدت امت حزب الله است. نظام از ولایت جدا نیست چرا که بدون ولایت نظام اسلامی نیست و بدون نظام، انقلاب نمی تواند راه خود را در جهان طی کند. امروز نظام اسلامی ما چشم و چراغ مسلمانان جهان است. اگر دو جریان انقلابی ما، دو جریانی که به اسلام و امام و ولی فقیه و نظام علاقه مندند دست در ست یکدیگر بگذارند بر تمامی ضد انقلاب داخل و خارج غلبه پیدا می کنند والا گروهی که روی کار می آید بخون هر دو جریان انقلابی تشنه است و هر دو جریان را نابود می کند.

تاریخ: 7/11/68

ما امروز باید همه متحد باشیم، امروز باید در کنار نظاممان پشت سر رهبری قرار بگیریم. رهبر ما شاگرد امام است. رهبر ما از چهره های شناخته شده انقلاب که سالیان سال در زندانهای رژیم سفاک پهلوی به سر برده از افرادی است که در طول انقلاب خدمات زیادی کرده و در جبهه ها مستقیما جنگیده است. پس باید افتخار کنیم که چنین رهبری را داریم و همگی پشت سر او حرکت کنیم و مقابل قدرت جهنمی امریکا خواهیم ایستاد. در مقابل قدرت جهنمی غرب و شرق خواهیم ایستاد و از آرمانهای اماممان دفاع می کنیم.

تاریخ 69

هیچکس حق شکستن حریم رهبری را ندارد. حرمت رهبری نظام اسلامی، از اصول خدشه ناپذیر انقلاب اسلامی ماست. همه باید به دستورات رهبری عمل کنند.

تاریخ: 7/8/69

ما امروز موظف هستیم پشت سر مقام رهبری حضرت آیت الله خامنه ای حرکت کنیم. هر چه ایشان گفت گوش کنیم، اگر روزی حرکت ما با حرکت ولی نخواند بدانید که نقص از ماست. اگر امروز اختلاف موجب شود که اقتدار ولی فقیه صدمه بخورد گناه بزرگی مرتکب شده ایم. ما امروز اختلاف را از هیچکس نمی پذیریم. اگر روزی از پشت سر ولی فقیه کنار رویم و اگر ولی فقیه نفوذ کلمه اش کم شود چه گناه بزرگی مرتکب خواهیم شد. تمام زحمات ملت عزیز، شهدا و امام از بین می رود، تمام سختیهایی که در طول مبارزه متحمل شدید همه اینها از بین می رود. ما باید سعی کنیم اتحادمان را حفظ کنیم و پشت سر ولی فقیه حرکت کنیم.

تاریخ: 19/10/69

امروز همه باید متحدتر، محکم تر و قاطع تر پشت سر رهبری باشیم و نگذاریم که رهبرمان احساس تنهایی کنند. همانطور که نگذاشتید امام (ره) احساس تنهایی کند. " اطاعت از خامنه ای، اطاعت از امام است " هر کس منکر این معنا شود، مطمئن باشید در خط امام نیست. و هر کس بگوید که اطاعت از امام غیر از اطاعت از حضرت آیت الله خامنه ای است در خط امریکاست.

همانطور که امام با یک اشاره، شما مردم را به خیابانها و جبهه ها فرا می خواند، امروز، مهیا هستیم که با یک اشاره رهبری به خیابانها و جبهه ها سرازیر شویم.

من بعد از رحلت امام با خدا و امام عهد کرده ام که کوچکترین قدمی را علیه رهبری و بر خلاف رهبری و حتی خلاف میل رهبری بر ندارم و اگر شما مردم هم چنین پیمانی را تجدید کنید، مطمئن باشید که ما در تمام زمینه ها بر امریکا پیروز می شویم.

تاریخ: 12/11/69


مقابله با آمریکا و استکبار جهانی
ما بارها و بارها گفته ایم که عدول از سیاست های اسلام ناب، مرگ انقلاب است و با مرگ انقلاب هرگز نظام باقی نمی ماند. انقلاب ما چهره اسلام ناب است همان اسلامی که امام فرمودند، قربانی می خواهد و دعا کنید من قربانی آن شوم.

کوچکترین نرمشی در برابر غرب بزرگترین ضر به به حیثیت انقلاب و نظام و اسلام است.

تاریخ: 12/6/69

یقینا امروز انقلاب اسلامی مانع توسعه سلطه امریکا در منطقه خلیج فارس است. انقلاب اسلامی ایران به عنوان هسته مرکزی انقلابهای رهایی بخش تنها نیروی است که در برابر کفر جهانی و اردوگاه استکبار به خوبی ایستاده است و نخواهد گذاشت که امریکا یگانه تصمیم گیرنده در مقدرات منطقه خاورمیانه باشد.

امروز اگر در برابر سلطه امریکا کوتاه بیائیم "نظم نوین " خود را در منطقه پیاده خواهد کرد. مسلمانان باید به عنوان مدافع ایدئولوژی اسلام در برابر سیاست های سلطه طلبانه امریکا بایستند و با حفظ اتحاد و برادری تعیین کننده سرنوشت ملت های خویش باشند.

تاریخ: 20/4/70

ما باید همگی مهیای یک مبارزه عمیق در عرصه های گوناگون با امریکای جنایتکار باشیم زیرا امریکا و اذنابش به چیزی غیر از نابودی اسلام و انقلاب و بی حیثیت کردن مسئولینمان راضی نخواهد شد باید بدانیم هر امتیازی که به دشمن دهیم به همان اندازه از آرمانهایمان عقب نشینی کرده ایم و اشتهای سیری ناپذیر او برای بلعیدن منافع مسلمین بیشتر می شود.

تاریخ: 15/5/70

امروز دیپلماسی ما در قبال سیاست های ظالمانه اردوگاه استکبار، تهاجمی است و سیاست ترسیمی حضرت امام تهاجم بر دشمنان فتنه گر را بر، همه ما واجب کرده اند و به طور دقیق در این زمینه در نقطه مقابل هر گونه مماشات و سازشی قرار دارند.

تاریخ: 27/6/70

امروز باید هشیار باشیم و بدانیم که دیپلماسی احتیاط عامل گستاخی اردوگاه استکباری غرب در برخورد با ارزشهای انقلاب و نظام است. تجربه سیزده ساله انقلاب اسلامی به همه ما اثبات کرده است که جهان استکباری هرگز با ما شوخی ندارد و برای نابودی جاذبه ها و ارزشهای اصیل انقلاب اسلامی از هیچ وسیله ای دریغ ندارد. در برابر این شیوه عمل استکبار، دیپلماسی ما باید تهاجمی باشد. اگر قرار است که انقلاب اسلامی و آرمانهای امام با قدرت و سربلندی ندای حق طلبی خود را به گوش جهانیان برساند هرگز با دیپلماسی نرمش و احتیاط، این هدف امکان پذیر نیست. راه ما راه امام است و این راهی روشن و عاری از هر گونه ابهام می باشد که رهبری انقلاب دنبال کننده آن هستند. دیپلماسی احتیاط در شرایطی که استکبار غرب از هر وسیله برای نابودی ما استفاده می کند نمی تواند ادامه دهنده راه امام و انقلاب اسلامی باشد.

تاریخ 19/11/70

امریکا بخون اسلام و مردم ما تشنه است غرب هیچگونه امتیازی بما نخواهد داد مگر اینکه اسلام محمد رسول الله صلی الله علیه و آله را در مقابلش ذبح کنیم. همه بدانند که آنها به چیزی غیر از نابودی اسلام راضی نیستند. آنها یک قدم بنفع ما بر نمی دارند الا اینکه از تمامی آرمانهای اسلامیمان دست برداریم. این سخن صریح امام است که اگر روزی غرب از ما تعریف کند آن روز روزی است که ما باید در خودمان شک کنیم و خدا آن روز را نیاورد. ما باید متکی به مردممان باشیم، باید متکی به کارشناسان خودمان باشیم، متکی به فرهنگ خودمان باشیم گول غرب را نخوریم.

تاریخ: 5/2/71

روحانیت معظم به عنوان رهبران سیاسی و مذهبی مردم به این معنا توجه کنند که مسائل و مشکلات داخلی موجب نشود خطر قدرتهای خارجی را کم رنگ جلوه بدهیم.

تاریخ: 14/12/73

حمایت از آزادی بیان و انتقاد سازنده
امروز خیلی راحت می شود به هر دستگاه اعتراض کرد یا خیلی راحت می شود تجلیل و چاپلوسی نمود ولی ما باید سعی کنیم که در نظاممان چاپلوسی جا نیفتد. چون اگر امروز چاپلوسی جا بیفتد منشا تمام خطرات برای نظام خواهد بود. شما یادتان است که وقتی فردی از امام تجلیل می کرد که از آن چاپلوسی و تملق فهمیده می شد امام با آن برخورد می نمودند. باید سعی کنیم چاپلوسی در کار نباشد.

اگر خدای ناکرده امروز ما تخم چاپلوسی را در کشورمان بپاشیم مطمئنا افرادیکه اهل تملق نیستند از صحنه خارج می شوند. اگر جلو این مسئله که الحمدلله در نظام ما زیاد نیست گرفته نشود قدم بقدم بسمتی می رویم که نظام ما را صدمه خواهد زد، و شما آقایان و سایر کسانی که دستتان به روزنامه ها و رسانه ها می رسد باید روی این مسئله که اصلی ترین مسئله نظام است توجه زیادی بنمایید.

انتقاد از آن چیزهائیست که اگر ما تصور کنیم که نظام با انتقاد صدمه می خورد اشتباه کرده ایم. ما نظاممان با انتقاد رشد پیدا می کند. الان نظام ما در دنیا به عنوان یک نظام قدرتمند مطرح است، پس اگر ما از انتقاد چشم بپوشیم و ملاحظاتی باعث بشود که ما انتقاد نکنیم، دریچه آزادی را که یکی از اصول انقلاب و یکی از شعارهای خدشه ناپذیر انقلاب ماست را بسته ایم، پس روی این مسئله باید پافشاری کنیم. مسئله آزادی اگر از نظام گرفته شود نظام صدمه جدی می خورد که جبران آن کار مشکلی است. البته انتقاد با اشکال تراشی و چوب لای چرخ گذاشتن فرق می کند و ممکن است خیلی از کسانی که بیرون گود هستند راحت اشکال تراشی و اعتراض بکنند.

تاریخ: 15/1/69

اگر حدود و ثغور آزادی بیان مشخص شود مسلما ثمرات ارزشمندی به دنبال خواهد داشت ولی اگر محدوده مشخص نباشد مردم و مسئولین سر در گم می شوند و هر کسی که بخواهد از مسئولی انتقاد نماید و یا مطلبی را عنوان کند که به نفع نظام و انقلاب باشد از ترس این که مبادا مورد هجوم قرار گیرد ترجیح می دهد به مجامله پناه ببرد. اما وقتی که فردی از مسئول بخصوصی در نظام انتقاد نماید، ضعف آن مسئول آشکار می شود و او را بیشتر مورد سئوال قرار می دهد در نتیجه این کار موجبات شکوفایی را فراهم می سازد زیرا در اینجا فرع فدای اصل می شود، اصل، آزادی بیان است و فرع، فلان مسئول یا کار و محیط کار آن مسئول است.

از طرف دیگر فرد مسئول وقتی که با دلسوزی و صداقت نقطه ضعف خود را برطرف کرد، دیگر با کی از انتقاد نخواهد داشت.

اگر زمینه انتقادات صادقانه در جامعه وجود نداشته باشد نقاط قوت و ضعف مسئولین در پرده ای از ابهام می ماند و مردم با این رشد بالای سیاسی که دارند متوجه مساله می شوند. وقتی مردم نقطه ضعف را فهمیدند و دیدند که مسئولین بدان توجهی نکرده اند آن وقت آنان را نادان فرض می کنند. این بهتر است که همه مسئولین را نادان فرض کنند و یا نقاط ضعف ها هر چه باشند با صداقت بیان گردد و روی آنها بحث شود؟ ! ایجاد زمینه شهامت در ابراز نظرات و انتقادات به عهده وسایل ارتباط جمعی خصوصا مطبوعات است.

ما باید همه این را بپذیریم که هیچکس مطلق نیست، مطلق خداست. همه کم یا زیاد اشتباه می کنیم، باید عیب ها و ایرادها را دوستانه گفت و راه درست را از نادرست مشخص کرد.

اگر کسی صریحا مطالب را نگوید مجامله کرده است و مجامله زمینه فساد را مهیا می کند. مجامله و سکوت در برابر کژی ها و کاستی ها مقدمه رشد افراد متملق و مجامله گر است. هر کس که در بیان عیب ها و نقایص کوتاهی کند از حقیقت گویان مجال ابراز عقیده را خواهد گرفت. روزنامه ها و همه وسایل ارتباط جمعی در این جهت لازم است که حق و حقیقت را با روشنی و صراحت لهجه برای مردم بیان کنند و از ثناگویی بیهوده و مجامله بپرهیزند زیرا در غیر اینصورت کم کم افراد انقلابی و مومن جای خود را به افراد متملق و مجامله گر خواهند داد و نتیجتا انقلاب از درون فرو می پاشد و پوسته ای بیشتر باقی نمی ماند و در یک حرکت، خرد شده و از بین می رود و در این مواقع است که کودتاها موفق می شوند.

تاریخ 17/2/69

یکی از مسائل مهم و مورد تاکید حضرت امام دفاع از حریم آزادی واقعی و اسلامی است. طلاب و دانشجویان باید در کمال آزادی حرف خود را بزنند و انتقادات و آراء خود را مطرح کنند.

اصلا بحث آزادانه از جاذبه های اصلی در یک نظام اسلامی و مردمی است. دانشجویان باید خود سانسوری را کنار بگذارند و در بیان مشکلات و مسائل جامعه مشارکت فعالانه داشته باشند. اگر بخواهیم دانشگاهها و مجامع علمی پشتوانه قوی نظام و انقلاب باشند باید فاصله این قشر شریف را از حاکمیت و کارگزاران کم کنیم. اگر مسائل گوناگون سیاسی - اقتصادی و فرهنگی با تبادل نظر کارگزاران و صاحبنظران دانشگاهی مورد بررسی قرار بگیرد مسلما می تواند در راهگشایی مشکلات موجود مؤثر باشد. ما باید برای هدایت نسلها و تثبیت ارزشهای انقلاب و جوابگویی به مسائل جهان اسلام به دنبال رشد و تعالی همه جانبه آحاد ملت اسلامی بخصوص دانشگاهیان و طلاب باشیم. اگر حرکت دانشگاهها و حوزه ها به درستی هدایت نشود در آینده یقینا ضربه خواهیم خورد.

تاریخ 7/7/70

تقوای سیاسی و مذهبی لازمه موضع گیری منطبق بر عدل و انصاف است و همه ما در برابر مقدرات جامعه مسئولیم. کلکم راع و کلکم مسئول. اما مسئولیت روحانیت شاخص و متعهد و دارای موقعیت و مکنت در نظام اسلامی بیشتر از سایر آحاد ملت است، لذا باید سعی کند بیش از سایرین در متن فعالیت های سیاسی و اجتماعی جانب عدل و انصاف را در نظر بگیرد. روحانیت متعهد و مسئول باید با تمامی جناحهای سیاسی و اجتماعی ارتباط تنگاتنگ داشته باشد، حرف تمامی خطوط مختلف را بشنود تا به یک جمع بندی و استنتاج درست برسد.

امروز باید بیشتر از گذشته ثناگویان مبتذل، متملقان بی تقوا و فرصت طلبان تفرقه افکن از صفوف روحانیت مسئول و کارگزاران انقلاب و نظام طرد شوند، کسانی که موقعیت و محبوبیتی در نزد مردم دارند باید بیش از دیگران مواظب گفتار و عمل خویش باشند زیرا ممکن است خدای نکرده با یک موضع گیری نادرست آبروی افراد بی گناه را بریزند یا حقی را پایمال کنند و یا مثلا در پیچ و خمهای سیاسی گرفتار ثناگویان مبتذل، متملقان بی تقوا و فرصت طلبان تفرقه افکن بشوند و از معیارهای الهی - اسلامی دوری جویند. اگر قرار است امتیازی به افراد داده شود باید در صدر ادله صلاحیت و تقوای آنها در نظر باشد. مسئولین نظام بخصوص روحانیت باید موافق و مخالف جریانهای سیاسی را با یک دید بنگرند، اصلا دیدگاه مسئولین باید در ورای مسائل گروهی و شخصی قرار داشته باشد. مسئولین و روحانیون کارگزار نظام باید کاملا اطرافیان خود را بشناسند. اگر یک مرجع یک مدرس و یا یک روحانی وابسته به حکومت مجذوب اطرافیان خود شوند به نحوی که از شناخت واقعیت های جاری و ملموس جامعه غافل گردند آن شخص روحانی یا مقام مسئول دیگر خودش نیست بلکه شخصی از خود بیگانه است که به دور از واقعیت ها، حرف اطرافیان را تکرار می کند.

باید توجه داشت که طرح آزادانه دیدگاهها و آراء مختلف برای حفظ و بقاء اصول اساس ارکان نظام و انقلاب ضروری است. یک روحانی چه امام جمعه چه پیش نماز چه منبری چه مرجع و چه شخصیت حکومتی باید دائما به افراد نزدیک این مساله را گوشزد کند که آزادگی لازمه دین است و اینگونه گمان نکنند که فلانی شخصیت بزرگی است و هیچ کس نباید بگوید بالای چشم او ابروست. بجز رعایت حریم رهبری معظم انقلاب اسلامی که وظیفه همه است مسئولیتها هر اندازه بزرگتر باشد مردم باید نسبت به طرح نقطه نظرات و انتقادات خود درباره آنها حساس تر باشند. یک روحانی باید با حبت باشد، تلخی و عدم گذشت موجب می شود که افراد عادی و حتی دوستانش از انتقال واقعیات به او صرفنظر کنند و از ترس این که مبادا موقعیت شغلی اش به خطر افتد تنها مطالبی را که خوشایند اوست منتقل نمایند. در این صورت بدترین وجه ممکن یعنی ثناگویی مبتذل، چاپلوسی و تملق، ابزاری در دست اطرافیان آن مقام مسئول و شخصیت می شود تا علاوه بر از خود بیگانگی و دوری از واقعیات کم کم اطرافیان هم باورشان بشود که شاخص حق و باطل بر ایشان آن شخصیت است و نقش خود را که باید حافظ منزلت و حرمت شخصیت باشند و مسائل را آنگونه که هست به او بگویند، فراموش کنند. احترام به عقاید و دیدگاههای گوناگون ضامن سلامت و رشد فرهنگ انقلاب ست شخصیت های سیاسی و روحانی هرگز نباید خود را عقل کل بدانند. همه ما کم و بیش ممکن است دچار اشتباه شویم باید با صراحت به اشتباهات اعتراف کنیم تا مردم اعتمادشان از ما سلب نشود. یکی از گرفتاریهایی که متاسفانه بعضیها به آن دچار شده اند این است که نمی توانند نظرات مخالف خود را تحمل کنند. این شیوه عمل منجر به دیکتاتوری می شود و با فرهنگ انقلاب و اصول بنیادین نظام اسلام ما مغایرت دارد.

تاریخ 23/8/70

طرح آراء و دیدگاههای گوناگون در جامعه نشانه آزادی اندیشه در عرصه های گوناگون سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و وجود آراء و اندیشه های متفاوت در یک جامعه لازمه پیشرفت و تعالی است. ما هرگز از طرح اندیشه های مخالف واهمه نداریم زیرا معتقد هستیم که ایدئولوژی اسلامی حاکم بر کشور جوابگوی مسائل و نیازهای جامعه است. ایران اسلامی یکی از آزادترین کشورهای جهان است و اصل آزادی به عنوان یکی از سه رکن بنیادین نظام و انقلاب اسلامی در سایه ایمان، اراده و روح حق طلبی ملت ما همواره باید محفوظ بماند.

برخورد آراء و نقطه نظرات مختلف در مراکز فرهنگی، علمی، آموزشی و تربیتی موجب شکوفایی و خلاقیت این گونه مراکز خواهد شد. ما نباید توقع داشته باشیم همه افراد جامعه یکسان بیندیشند. برخورد آراء و اندیشه ها در حوزه، دانشگاه، مراکز علمی، آموزشی و تربیتی موجب شکوفایی خلاقیت و نبوغ افراد جامعه اسلامی می شود. نظام و انقلاب باید همیشه فضای سالم تعالی و تبادل افکار و اندیشه ها را حفظ کند تا همه بتوانند حرفشان را بزنند. با حربه تکفیر و تهدید نمی توان نیازهای فرهنگی جامعه را پاسخ داد. ما باید به نحوی جوابگوی نیازهای جامعه باشیم که مرز بین حق و باطل مخدوش نشود. برای ترویج حق طلبی باید زمینه طرح اندیشه های گوناگون مهیا باشد و در مراکز علمی و آموزش، تضارب اندیشه ها را قدر بدانیم.

صدا و سیما - مطبوعات و دیگر رسانه های ارتباط جمعی باید حقیقتا برای جوابگویی به نیازهای اجتماعی و فرهنگی مردم تلاش کنند. سلب اعتماد مردم از رسانه ها موقعی رخ خواهد داد که آنها به جای پاسخگویی به نیازهای جامعه راه دیگری در پیش گیرند.

تاریخ: 14/11/71

دستگاههای خبری کشور باید به گونه ای عمل کنند که انقلاب و نظام از مسیر حقیقی خود منحرف نشوند و قبل از آنکه رسانه های بیگانه ضعفهای ما را بزرگ کنند، خودمان برنامه ها و نتایج سیاستهایمان را نقد و بررسی کنیم.

دیدگاهی که بیان ضعفها را باعث تضعیف نظام می داند، دیدگاه اشتباهی است، نقد یک حرکت و سیاست بد دقیقا عین حمایت از نظام است و رسانه ها و دستگاههای خبری کشور باید در این زمینه به نحو احسن ایفای نقش نمایند. مردم انتظار دارند در اخبار گزارش ها و تحلیل های شما دیدگاههایشان را ببینند. بزرگترین ضعف دستگاه خبری در یک جامعه این است که رسانه های بیگانه جلوتر از آنها اطلاعات مورد نیاز آن جامعه را تامین کنند. کار شما بسیار ظریف و حساس است و گاهی خطرناک و پر حادثه، اما کسی که شغل و تخصص خبری را انتخاب می کند باید پذیرای مشکلات آن باشد. میزان تشخیص حق و باطل و ملاک عمل برای ما رهنمودهای مقام رهبری به عنوان ولی و پایه اساسی نظام و انقلاب است و حکم ایشان حرف نهایی در همه صحنه هاست. بحمدالله رسانه ها از نظر کمی و کیفی در کشور ما رشد خوبی داشته اند و از آزادی وسیعی برخوردارند که ضرورت دارد این آزادی حفظ و گسترش یابد، چون آزادی بیان موجب پیشرفت و شکوفایی هر جامعه انقلابی است.

خبرگزاری جمهوری اسلامی در ابعاد اجتماعی باید ساده زیستی و از خود گذشتگی را در میان مردم و مسئولین ترویج و تشویق کند و با تهیه گزارش و اخبار واقعی و صحیح اجازه ندهد آفت چاپلوسی و تملق گریبانگیر انقلاب، نظام و کارگزاران گردد.

مردم ایران در طول سالهای گذشته به کرات ثابت کر ده اند که از آگاهی و شعور سیاسی بالایی برخوردارند و اگر رسانه های خبری ما با صراحت واقعیت رویدادها را به مردم بگویند آنها خود توان تشخیص حق و باطل، سره و ناسره را دارند و این وظیفه اول یک رسانه خبری است. خبرگزاری باید در تهیه و انتقال اخبار به گونه ای عمل کند که مصالح نظام و انقلاب به عنوان یک اصل اساسی حفظ و در عین حال اخبار و گزارش ها در برگیرنده دیدگاههای اقشار مختلف جامعه باشد. دانشجو و کارگر و کارمند باید بتواند به راحتی دیدگاهی موافق یا مخالف را مطرح کند و این رمز پیشرفت و موفقیت نظام اسلام است. خبرگزاری زبان نظام است و باید تلاش کند که واقعیتها را آنگونه که هست به مردم منتقل کند.

متاسفانه بعضی ها به غلط معتقدند اگر از سیاستی و یا عملکرد مسئولی در یک گوشه ای از کشور انتقاد شود، نظام تضعیف شده است. این تفکر غلط به تدریج کار را به جایی می رساند که مسئولی در منطقه ای از کشور عمل خود را عین اسلام و حرف خود را حکم اسلامی دانسته و باورش می شود که اسلام و انقلاب همان است که من مسئول فکر می کنم. این ها باورهای غلطی است. اگر رسانه های گروهی و خبرگزاری ما خوب عمل کنند، این گونه روحیه ها ترویج نمی شود. حضرت امام (س) شدیدا با چنین روحیه هایی مخالف بودند و امروز ما نباید اجازه بدهیم روحیه دیکتاتوری دوران ستمشاهی دوباره به جامعه اسلامی و انقلامی ما بازگردد.

اینگونه روحیات و نفوذ آن به جامعه مقدمه دیکتاتوری است و رسالت رسانه های خبری و خبرگزاری جمهوری اسلامی این است که با آن مقابله کنند.

تاریخ: 6/3/72

حذف حصارهای خودسانسوری لازمه تحقق جامعه سالم است. مردم، انقلاب، نظام، امام، و رهبر و کشورشان را دوست دارند. بنابراین لازم است در کمال آزادی حرفشان را بزنند، این جوی که درست کرده اند و مردم را از دستگاه اطلاعات می ترسانند به مصلحت انقلاب و نظام نیست. نباید این جو باشد، چرا مطبوعات و نمایندگان مجلس بعد از موضع رئیس محترم جمهوری جرات پیدا می کنند و حرف دلشان را بیان می کنند! همین حرفها را که قبل از سخنرانی رئیس جمهوری می دانستند چرا نمی گفتند. در یک جامعه سالم و اسلامی مردم هرگز دچار خودسانسوری و ترس نمی شوند. سعی کنید مردم را تشویق و تهییج کنید تا حرفشان را بزنند. باید این شجاعت را در افراد ایجاد کنیم که اگر وزیری مرتکب اشتباه شد همه بتوانند عملکرد او را نقد و بررسی کنند. امام جمعه، نویسنده روزنامه نگار و مردم کوچه و بازار به او اعتراض کنند، چرا که وجدان عمومی بهتر از هر فردی واقعیت ها را می فهمد.

این مساله که هر انتقادی را تضعیف دولت و نظام بدانیم دقیقا به عکس است، تذکر دلسوزانه و انتقاد موجب می شود که قبل از اینکه مشکل به معضل تبدیل شود، راه یابی و حل گردد و احتیاج به بسیج عمومی نشود.

ما این جو را که اطلاعات نمی گذارد مردم و رسانه ها حرف خودشان را بزنند، باید بشکنیم، دستگاه اطلاعات به ضد انقلاب، نفوذی، منافق و سلطنت طلب اجازه ابراز وجود نخواهد داد، ولی باید از خدا بخواهد که رسانه های عمومی حرف مردم را بزنند و واقعا هم می خواهد.

تاریخ: 18/7/73

حمایت از محرومین و مستضعفین
بعضی از دستورات اصولی ائمه اطهار (ع) هم سو بودن با مستضعفین و محرومین، ایستادگی در مقابل قدرت های ظالم، برخورد با فئودالها و سرمایه داران زالو صفت از خدا بی خبر، مستقل بودن در تمامی زمینه ها، دوری از هواهای نفسانی، اطاعت از امر مولا و عامل به دستورات قرآن و رسول است. حال ما معتقدیم که شیعه ائمه اطهار هستیم آیا زندگی ما فرهنگ حاکم بر خود و خانواده ما همسو با مستضعفین و محرومین است؟ آیا حاضریم از خود و فرزندان خود کم گذاشته و به فقرا و نیازمندان کمک کنیم؟ صرف شعار بنفع محرومین بدون عمل چیزی است که مورد طعن و لعن قرار گرفته است. اگر ما عامل به دستورات نباشیم چگونه ادعا می کنیم که شیعه امیرالمومنین هستیم؟

(می شود شیعه علی بود ولی سر سفره هایی نشست که غذاهای گوناگون آن را زینت داده است؟ ) می شود ادعای شیعه ائمه اطهار بودن را کرد ولی فرزندانمان به بهترین وجه زندگی کنند، از بهترین وسائل استفاده کنند و فرزندان فقرا حسرت یک شب نان سیر خوردن را بکشند؟ می شود شیعه علی بودن را یدک کشید در حالیکه برادران مسلمانمان در شهرهای مختلف و روستاهای کشورهای اسلامی با فلاکت زندگی کنند؟ اگر مانند فقرا زندگی کردیم شیعه ائمه اطهار هستیم و به یکی از اهداف ائمه اطهار رسیده ایم.

تاریخ: 3/3/69

ما هرگز اجازه نمی دهیم، سرمایه داران زالو صفت که به خون حزب الله عزیز و محرومان و پابرهنگان تشنه اند، با در اختیار گرفتن مقدرات اقتصادی، در بدنه این نظام مقدس و الهی نفوذ کنند. امروز اردوگاه استکبار برای انحراف انقلاب اسلامی تلاش مضاعفی به کار گرفته است، همه باید هوشیار باشیم و بدانیم که اقتصاد از سیاست و فرهنگ جدایی ناپذیر است.

تاریخ: 27/6/70

انبیاء از طبقه فقرا و محرومین جامعه خود محسوب می شوند و هرگز چیزی از مال دنیا بجز تعالیم الهی از خود به ارث نمی گذارند. انبیاء همواره با اغنیاء در جنگ هستند و جنگ بین فقر و غنا از تعالیم همه ادیان الهی است. علما اگر بخواهند وارث راستین انبیاء باشند نباید از مال دنیا چیزی به ارث بگذارند و باید همواره جنگ بین فقر و غنا را سرلوحه رفتار و سلوکشان قرار دهند علماء مربیان و معلمان باید مسیر تعلیماتشان به پیروی از پیامبران (ع) جنگ بین فقر و غنا باشد زیرا جنگ فقر و غنا جنگ مکتبی ماست. مکتب ما بر چارچوب عدالت استوار است و معنای عدالت برابر با قسط در تمام زمینه هاست - در مکتب ما همانند سایر مکاتب الهی جنگ بین فقر و غنا از جنگ های مقدس و بنیادین محسوب می شود و این جنگ در تمامی طول تاریخ تا نابودی ظالمین، استثمارگران و مستکبران وجود خواهد داشت. ما چه بخواهیم و چه نخواهیم جنگ بین فقر و غنا همانند نماز و سایر واجبات دینی برای ما از طرف پیامبران ترسیم شده است و حکم عبادت را دارد. علما، معلمان و مربیان از انبیاء تعالیم الهی را به ارث می برند و تبیین جنگ بین فقر و غنا از تعالیم گرانقدر پیامبران است.

تاریخ: 16/8/70

از ابتدای شکل گیری انقلاب اسلامی، محرومین و توده های شریف و متدین تکیه گاه اصلی انقلاب بوده و هستند لذا مسئولین باید خود را حقیقتا خدمتگزار سرمایه های اصلی جامعه انقلابی و اسلامی بدانند.

در یک نظام اسلامی و متکی بر معنویت هیچ خدمتی بالاتر از خدمت به محرومین، کارگران و توده های زحمتکش وجود ندارد.

تاریخ: 3/5/72

متاسفانه امروز هم خون مستضعفین را سرمایه داران بزرگ و کوچک می مکند، بعضی خیال می کنند به بخش خصوصی بهاء دادن به معنای آزادی عمل سرمایه داران به شکلی است که هر اندازه خواستند خون مظلومین را در شیشه بکنند. این گونه نمی شود. امام راحل از اول گفته اند که روحانیت به خون سرمایه داران زالو صفت تشنه است، زیرا آنها نمی گذارند مردم مستضعف زندگی عادی و سالمی داشته باشند. مشکل ما تنها این نیست که دولتهای غربی با ما مخالف هستند، اگر ما با سرمایه داران بزرگ به طور سنجیده ای برخورد می کردیم آنها نمی توانستند در برابر دولت و ملت یک مساله ای را ایجاد کنند، از موقعی که سرمایه داران تحت لوای بخش خصوصی به تخریب اقتصادی مشغول هستند هر روز سنگی در مقابل توان اقتصادی مردم مظلوم و مستضعف انداخته و هر روز سیاست های اقتصادی دولت به بازی گرفته می شود، هرگاه سر نخ این تخریب ها دنبال شد، چند نفر سرمایه دار بزرگ را در پشت صحنه می بینیم. اگر ما با سرمایه داران همانند منافقین برخورد می کردیم اوضاع کشور به این صورت در نمی آمد، یک عده سرمایه دار زالو صفت به این بهانه که اقتصاد دولتی مضر است به حال خود رها شده و به جان این ملت افتاده اند. کسی منکر این نیست که اقتصاد دولتی مضراتی دارد اما به این بهانه نباید لجام گسیختگی اقتصاد حاکم شود، امروز آزادترین اقتصادها هم دارای مکانیزمهای کنترل و ارشاد مخصوص به خود هستند و درست است که مارکسیسم به عنوان یک نظام فکری و اقتصادی شکست خورد، ما آن را از اول قبول نداشتیم، اما اسلام با سرمایه داری مطلق و بی چون و چرا هم مخالف است. اسلام با بی بند و باری اقتصاد مخالف است، ما نباید تابع سیاستهای اقتصادی درهای باز غرب باشیم، اگر تابع این سیاستها باشیم مانند شوروی سابق مطمئنا در آینده کارمان از شرایط کنونی مشکل تر می شود.

تاریخ: 3/7/73

منبع: کتاب دیدگاهها مرحوم سید احمدآقا خمینی - موسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی